Wino pomarańczowe - przewodnik

Wino pomarańczowe, znane również jako wino bursztynowe lub "Skin-contact", to wyjątkowy rodzaj wina, który zdobywa coraz większą popularność na całym świecie. Wyróżnia się swoim charakterystycznym kolorem, który może przybierać odcienie od jasnożółtego po głęboki bursztyn. Wino pomarańczowe to nie tylko kwestia barwy, ale także unikalnego smaku i aromatu, którym zawdzięcza swoją wyjątkowość. Wino pomarańczowe to doskonały wybór dla osób poszukujących nietypowych doznań smakowych. Ze względu na swoją specyfikę, wino pomarańczowe może być serwowane zarówno jako aperitif, jak i do różnych potraw. Warto jednak pamiętać, że ze względu na swoją intensywność, wino pomarańczowe najlepiej komponuje się z potrawami o wyrazistym smaku.

Produkcja pomarańczowych win

Proces produkcji wina pomarańczowego różni się w zależności od regionu i tradycji winiarskich. W niektórych krajach, takich jak Gruzja, wino pomarańczowe dojrzewa w specjalnych glinianych naczyniach zwanych kwevri, które są zakopane w ziemi. Ta metoda produkcji nadaje winu unikalny smak i aromat, który odróżnia go od win produkowanych w innych częściach świata. Tworzenie wina pomarańczowego rozpoczyna się od zbioru winogron, które następnie są umieszczane w kadziach fermentacyjnych razem ze skórkami. Fermentacja na skórkach trwa zwykle od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od oczekiwanego efektu końcowego. Im dłużej wino fermentowane jest w kontakcie ze skórkami, tym intensywniejszy będzie jego kolor, smak i aromat. Fermentacja na skórkach to kluczowy etap w procesie wytwarzania wina pomarańczowego. W przeciwieństwie do tradycyjnych białych win, gdzie skórki są usuwane przed fermentacją, wina pomarańczowe fermentowały w kontakcie ze skórkami białych winogron. To właśnie dzięki temu powstają wina o charakterystycznym pomarańczowym kolorze oraz bogatym smaku i aromacie. Dojrzewanie wina pomarańczowego odbywa się po zakończeniu fermentacji. Wino jest przecedzane, aby oddzielić je od skórek, a następnie przechowywane w beczkach, zbiornikach ze stali nierdzewnej lub kwevri.. Czas dojrzewania może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od rodzaju wina i preferencji producenta. Rola skórek białych winogron w produkcji wina pomarańczowego jest niezwykle istotna. To właśnie one odpowiadają za charakterystyczny kolor, smak i aromat tego rodzaju wina. Skórki zawierają barwniki, garbniki oraz związki aromatyczne, które przenikają do wina podczas fermentacji, nadając mu wyjątkowe właściwości sensoryczne.  

Serwowanie wina pomarańczowego

Podawać wino pomarańczowe można zarówno w kieliszkach do białego wina, jak i w specjalnych kieliszkach do win pomarańczowych. Te ostatnie mają nieco większą objętość i szerszą misę, co pozwala na lepsze uwolnienie aromatów. Warto również pamiętać o odpowiednim przewietrzaniu wina przed podaniem, szczególnie jeśli jest to wino o wyraźnych taninach i intensywnym smaku. W jakiej temperaturze podawać wino pomarańczowe? Idealna temperatura serwowania tego rodzaju wina to około 10-12°C. Warto jednak pamiętać, że w zależności od intensywności smaku i aromatu, niektóre wina pomarańczowe mogą być podawane w nieco wyższej temperaturze, nawet do 14°C. Ważne jest, aby nie podawać tego wina zbyt zimnego, gdyż może to zatrzeć jego wyjątkowe cechy smakowe.  

Regiony słynące z pomarańczowych win

Wina pomarańczowe co do zasady mogą być tworzone wszędzie, jednak oto kilka regionów, które słyną z produkcji pomarańczowych win:

• Friuli-Venezia Giulia, Włochy - to region znany z innowacyjności w produkcji win i eksperymentowania z metodami winifikacji. Jego pomarańczowe wina, produkowane głównie z odmiany winogron Ribolla Gialla, często charakteryzują się intensywnym aromatem owocowym, złożonością smakową i wyraźną strukturą taninową, która wynika z kontaktu skórek z moszczem. Wina te są cenione za ich unikalność i zdolność do starzenia się.
• Słowenia - Szczególnie regiony takie jak Brda czy Vipavska Dolina, stała się znaczącym producentem pomarańczowych win w Europie. Słoweńskie pomarańczowe wina są produkowane z różnych odmian winogron, w tym lokalnych jak Rebula. Wina te są zwykle bogate, o silnej strukturze i bogactwie aromatów, od kwiatowych po orzechowe i przyprawowe.
• Gruzja - Uznawana za kolebkę winiarstwa, słynie z produkcji win metodą qvevri. Wina pomarańczowe produkowane są z autochtonicznych odmian winogron, takich jak Rkatsiteli, i charakteryzują się głębokim kolorem, mocną strukturą i bogactwem smaków, które mogą zawierać nuty miodu, suszonych owoców i ziół.
• Istria, Chorwacja - Jest znana z produkcji wyrafinowanych pomarańczowych win, szczególnie z odmiany Malvazija Istarska. Chorwackie pomarańczowe wina często łączą świeżość owoców z ziemistymi i mineralnymi nutami, co sprawia, że są one interesującym uzupełnieniem szerokiej gamy potraw.
• Nowe Obszary: Australia, Nowa Zelandia, Francja - Chociaż tradycja pomarańczowych win jest najbardziej zakorzeniona we Włoszech, Słowenii i Gruzji, winiarze z Australii, Nowej Zelandii i Francji również zaczęli eksperymentować z tą techniką, wprowadzając na rynek wina o różnorodnych profilach smakowych i aromatycznych, które odzwierciedlają terroir i charakter poszczególnych regionów.

 

Do jakich potraw podawać pomarańczowe wino?

Pomarańczowe wina, ze względu na swoją unikatową strukturę, bogactwo aromatów i często wyraźniejszą taninowość w porównaniu do tradycyjnych białych win, są niezwykle wszechstronne pod względem parowania z jedzeniem. Oto kilka sugestii potraw, które doskonale komponują się z pomarańczowymi winami:

• Potrawy z pieczonych warzyw: Intensywne smaki pieczonych warzyw, takich jak bakłażan, cukinia czy papryka, wspaniale współgrają z owocowym i ziemistym profilem pomarańczowych win.
• Sery: Pomarańczowe wina świetnie komponują się z szeroką gamą serów, szczególnie z tymi dojrzewającymi i o intensywnym smaku, jak np. Comté, Gouda czy nawet niektóre pleśniowe sery, takie jak Roquefort.
• Potrawy azjatyckie: Wiele dań kuchni azjatyckiej, szczególnie te ostrych i aromatycznych, takie jak tajskie curry czy indyjskie dania z czerwoną lub zieloną pastą curry, doskonale łączą się z pomarańczowymi winami. Wina te równoważą pikantność i bogactwo smaków dzięki swojej strukturze i owocowości.
• Ryby i owoce morza: Grubsze, bardziej strukturalne pomarańczowe wina mogą być doskonałym towarzyszem dla tłustych ryb, takich jak łosoś, czy intensywnie smakujących owoców morza, np. ośmiornic czy krewetek przyrządzanych na grillu.
• Potrawy wegetariańskie i wegańskie: Pomarańczowe wina doskonale komplementują bogactwo smaków i tekstur, które można znaleźć w kuchni wegetariańskiej i wegańskiej, szczególnie w daniach opartych na roślinach strączkowych, takich jak soczewica czy ciecierzyca.